Żelazo w diecie – co warto wiedzieć
Żelazo to jeden z najważniejszych pierwiastków, zapewniających prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Jego zapotrzebowanie wzrasta przede wszystkim u dziewcząt w okresie dojrzewania, a także u kobiet w ciąży. O jego odpowiedni poziom powinny zadbać także osoby z nadwagą oraz wegetarianie.
Rola żelaza w organizmie
Żelazo jest ważnym budulcem krwi. Występuje w hemoglobinie, wspierając procesy pobierania i oddawania tlenu. Bierze także udział w tworzeniu krwinek czerwonych. Oprócz tego, umożliwia działanie enzymów tkankowych i wspomaga detoksykację wątroby. Żelazo odgrywa także ważną rolę dla systemu odpornościowego, zwalczając bakterie i wirusy. Odpowiada także za prawidłową pracę układu nerwowego.
Niedobory i nadmiar żelaza
Przyczyną niedoboru żelaza mogą być, m.in. obfite miesiączki, powodujące utratę dużej ilości krwi, a wraz z nią – cennego pierwiastka. Na jego niedobory są również narażone kobiety w ciąży oraz w okresie menopauzalnym, a także osoby z nadwagą oraz stosujące rygorystyczne diety. O odpowiedni poziom żelaza powinni zadbać także wegetarianie. Niedobór żelaza może bowiem prowadzić do anemii, której towarzyszą zawroty głowy, senność, zmęczenie, apatia i trudności z koncentracją. Równie niebezpieczny może okazać się nadmiar żelaza w organizmie, który prowadzi do marskości wątroby, cukrzycy, zaburzeń hormonalnych, osteoporozy, a nawet depresji. Zbyt wysoki poziom żelaza najczęściej wynika z hemochromatozy, powodującej gromadzeniu się żelaza w organizmie. Może także wynikać z wielokrotnego przetaczania krwi.
Żelazo w diecie
Chcąc dostarczać organizmowi odpowiednią ilość żelaza, warto sięgać po wątróbkę, mięso drobiowe, jaja oraz produkty zbożowe. Najwięcej tego pierwiastka zawierają rośliny strączkowe oraz natka pietruszki. Znacznie mniejsze ilości znajdziemy w produktach mlecznych, rybach oraz warzywach i owocach. Wzbogacając dietę o żelazo trzeba jednak pamiętać, że jego wchłanianie utrudniają fosforany, wapń oraz takie substancje, jak fityniany i polifenole. Występują one w białku sojowym, orzechach, czekoladzie, a także w kawie i herbacie. Wchłanianie żelaza wspiera natomiast witamina C. Potrawy bogate w ten składnik odżywczy zwiększają poziom przyswajania żelaza nawet kilkukrotnie.