Rola barwników

Barwniki spożywcze nie mają większego znaczenia dla smaku i aromatu produktu. Ich rola sprowadza się jedynie do odtworzenia pierwotnej barwy produktów, która ulega modyfikacji podczas procesów produkcyjnych. Wykorzystywane są także w celu nadania koloru produktom, które naturalnie są bezbarwne. Nie są szkodliwe dla zdrowia, jednak niektóre z nich mogą być niebezpieczne dla osób cierpiących na alergie.

Regulacje prawne

Wykaz dozwolonych do stosowania w Polsce barwników reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności. Nazewnictwo oraz funkcje jakie pełni dany dodatek reguluje również Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004.

Barwniki w mięsach i wędlinach

W mięsach i wędlinach barwniki spożywcze mają najczęściej pochodzenie naturalne. Należą do nich:

• Kurkumina – E 100
• Koszenila, kwas karminowy, karminy – E 120
• Żółcień pomarańczowa FCF – E 110
• Karmele – E 150 a-d
• Karoteny, anatto – E 160c, E 160b
• Ekstrakt z papryki – E 160c
• Czerwień buraczana, betanina – E 162

Kurkumina

Wydobywana z kłącza rośliny Curcuma longa naturalna substancja o silnym aromacie i smaku. Posiada trwałą barwę żółtą. Należy do grupy karotenoidów, które są najbardziej ze wszystkich barwników odporne na temperaturę, światło i zmianę odczynu środowiska. Ma korzystny wpływ na organizm człowieka.

Koszenila, kwas karminowy, karminy

Naturalny, czerwony, trwały barwnik otrzymywany z żeńskich owadów Dactilopius cocus, występujących w Meksyku. Jest używany także w przemyśle cukierniczym oraz w kosmetyce. Powinni unikać go alergicy.

Żółcień pomarańczowa FCF

Pomarańczowy barwnik syntetyczny, niezalecany dla alergików ze względu na właściwości pobudzania wydzielania histaminy.

Karmele

Otrzymywane są w procesie długotrwałego ogrzewania węglowodanów. Mają bardzo dużą siłę barwienia, w przemyśle mięsnym najczęściej używane są do nadawania koloru pasztetom.

Karoteny, anatto

Kolejne barwniki z grupy karotenoidów, umożliwiające uzyskanie barw w odcieniach pomarańczowych. Karoten, czyli witamina A, otrzymywany jest najczęściej z marchwi, oprócz barwienia pełni funkcję witaminizowania. Annato zawiera biksynę – barwnik wydobywany z nasion tropikalnego drzewa Bixa Orellana.

Ekstrakt z papryki

Naturalny barwnik o intensywnej barwie i ostrym smaku, który sprawia, że służy również jako przyprawa. Zawiera takie barwniki, jak kapsantyna, kapsorubina i karoten.

Czerwień buraczana, betanina

Organiczny związek chemiczny i naturalny barwnik o kolorze ciemnoczerwonym otrzymywany z buraka ćwikłowego. Jako barwnik spożywczy jest nieszkodliwy, ponieważ zostaje całkowicie wydalony z organizmu z moczem. Ponieważ zawiera azotany, nie jest zalecany dla dzieci.