Cholesterol – dobry czy zły?
Cholesterol jest związkiem organicznym zaliczanym do grupy steroli, który jest istotnym składnikiem zapewniającym prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Dzielimy go na ten "dobry", produkowany przez człowieka i "zły", znajdujący się w produktach pochodzenia zwierzęcego. Co powinieneś wiedzieć o cholesterolu i jego roli?
Funkcje cholesterolu
Gdy mowa o cholesterolu, na myśl przychodzi nam od razu zły cholesterol, który prowadzi do wielu zaburzeń organizmu. Często zapominamy o jego dobrej odmianie, którą organizm produkuje samodzielnie. Ten związek chemiczny jest odpowiedzialny za wiele ważnych funkcji, między innymi jest budulcem błon komórkowych i osłonek mielinowych, które chronią nerwy przed uszkodzeniem. Oprócz tego, cholesterol bierze udział w wytwarzaniu witaminy D i niektórych hormonów.
Przeczytaj również: Tłuszcze nasycone – prawdy i mity
Co znaczy „dobry cholesterol”?
Dobry cholesterol, czyli lipoproteina HDL, produkowany jest głównie w wątrobie. To stąd, wraz z krwią, dociera do wszystkich komórek organizmu. Jego główną funkcją jest oczyszczanie osocza krwi z nadmiaru „złego” cholesterolu. Zapobiega on zatem gromadzeniu się swojego odzwierzęcego odpowiednika w błonach komórkowych, przenosząc jego nadwyżkę do wątroby. Wątroba magazynuje niepotrzebny cholesterol, by później wydalić go z organizmu. Im więcej HDL w krwi, tym lepiej – chroni on przed zawałem serca czy miażdżycą.
Jak zły jest „zły cholesterol”?
Zły cholesterol, czyli lipoproteina LDL, znajduje swoje źródło w tłuszczach zwierzęcych i produktach odzwierzęcych. W przeciwieństwie do HDL, LDL transportuje cholesterol z wątroby do innych organów. Tym sposobem wolny cholesterol odkłada się w błonach komórkowych i naczyniach krwionośnych naszych narządów i mięśni. Zły cholesterol zwęża światła naczyń, prowadząc do zmian miażdżycowych, które mogą skutkować zaburzeniami krążenia i prowadzić nawet do zawału serca.
Przeczytaj również: Chcesz się zdrowo odżywiać? Sprawdź, czy nie popełniasz tych błędów
Normy
Badania krwi na obecność cholesterolu powinniśmy wykonywać regularnie – przynajmniej raz w roku. Wyniki określają wartość cholesterolu całkowitego we krwi (tzn. sumy LDL i HDL). Optymalna ilość cholesterolu całkowitego w naszej krwi powinna oscylować wokół 150-200 mg/dl, tego złego powinno być poniżej 135 mg/dl.
Jak obniżyć cholesterol i czego unikać?
Przy podwyższonym cholesterolu zaleca się dużo ruchu i aktywności fizycznej. Wstań z kanapy, idź na spacer, staraj się ćwiczyć regularnie. Ruch to jednak nie wszystko – ważna jest też odpowiednia dieta. Unikaj dużych ilości czerwonego mięsa, zamień je na mięso białe. Zapomnij o smalcu czy słoninie. Pożegnaj się też z tłustymi słodkościami i serami. Zamień te produkty na produkty bogate w błonnik – płatki owsiane, produkty zbożowe. Zacznij także używać oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego, a zamiast tłustej śmietany postaw na jogurt naturalny.